علائم معتاد بودن چیست ؟

اعتیاد به مواد مخدر یکی از اساسی ترین مشکلات در دنیای امروز می باشد که علاوه بر افراد بزرگسال، نوجوانان نیز درگیر آن شده اند.

اگر فردی معتاد به مصرف مواد باشد علائمی در وی بروز می‌دهد که از رایج‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• افت تحصیلی، بی‌میلی نسبت به فعالیت‌های کلاسی
• تغییر رفتاری همچون افزایش تمایل به تنهایی
• کاهش بازدهی شغلی، تأخیر‌های مکرر، خستگی و بی‌میلی نسبت به فعالیت‌های شغلی، و همچنین افزایش نارضایتی از سوی کارفرما
• پرخاشگری هنگامی که بحث از اعتیاد می‌شود
• تغییر اشتها، مثلاً کاهش اشتها و وزن
• کاهش محسوس انرژی هنگام فعالیت‌های روزانه
• تغییرات اساسی و مشهود در روابط اجتماعی
• تغییر رفتاری همچون افزایش تمایل به تنهایی
• ناتوانی در مدیریت مالی، مثلاً ناتوانی در پرداخت قبوض
• تغییرات ظاهری همچون استفاده از لباس‌های نامناسب یا کثیف و همچنین بی‌تفاوتی نسبت به بهداشت فردی

علائم معتاد بودن چیست ؟

(جسمانی و روانی)

• ناتوانی در کنترل مصرف مواد مخدر
• وسوسه شدید برای مصرف مواد مخدر
• نوسانات رفتاری از سرخوشی به حالات عصبی و پرخاشگری
• سرگیجه و عدم تعادل
• تغییراتی در عادت‌های خواب فرد و دچار شدن به مشکلاتی نظیر کم‌خوابی یا گرایش به خواب زیاد در روز
• آبریزش بینی
• كاهش سطح عملكردی در تمام سطوح از جمله بهداشت فردی
• ایجاد تغییراتی در سطح فعالیت فرد
• گوشه‌گیری و انزوا نسبت به جمع‌های خانوادگی و سایر جمع‌ها
• از ميان رفتن تدريجی احساسات و عواطف پايدار با اطرافيان
• فراموشی زياد
• دچار شدن به مشکلات مالی برای تهیه مواد مخدر

علائم معتاد بودن چیست ؟

(نکات کلی برای شناسایی افراد معتاد)

با خواندن این نکات می ‌توانید متوجه شوید که آیا فرزند یا احتمالا یکی از بستگان نزدیک شما به دام اعتیاد افتاده ‌است یا خیر.

• معتادان تزریقی، معمولا پیراهن آستین بلند می‌پوشند تا جای تزریق روی دست آنها پنهان بماند.
• از دوستان و بستگان دوری می کنند.
• افراد معتاد معمولا دچار کاهش وزن می‌شوند، چون تمایل به خوردن صبحانه، شیر، بستنی و ترشی ندارند، زیرا اگر نشئه باشند، خوردن این مواد نشئگی آنان را از بین می‌برد.
• ساعت خواب معتاد، متغیر است.
• به ورزش و کارهای جسمانی، علاقه‌ای نشان نمی‌دهند.
• فرد معتاد بسیار پرحرف می‌شود، مطالب بیجا و نامناسب زیاد می‌گوید و در همه زمینه‌ها خود را صاحب نظر می‌داند.
• حالت چرت مکرر دارد.
• وقتی به اتاق می‌رود، در را قفل می‌کند، حتی اگر بیرون برود نیز در اتاق را قفل می‌کند.
• به کار، شغل و خانواده بی‌علاقه می‌شود.
• چون اعتیاد خود را می‌خواهند بپوشانند، اغلب دروغ می‌گویند و بتدریج به دروغگویی عادت می‌کنند.
• معمولا تمایلی به تمیز نگاهداشتن خود ندارند.
• دچار مشکلات مزمن گوارشی می‌شوند.
• بی‌دلیل پول خرج می‌کنند.
• تا یک ساعت پس از مصرف موادمخدر، بدنشان خارش می‌گیرد، مخصوصا در پا، ران و کشاله ران.
• دچار آبریزش بینی و عطسه و خماری می‌شوند.
• وسایل غیرمتعارف مثل زرورق سیگار، لوله خودکار و گاه سرنگ در جیب او پیدا می‌شود.
• بیشتر با افراد مشکوک و ناباب رابطه برقرار می‌کنند.
• دیر سر کار می‌روند و هنگام بیداری صورتی پف‌کرده‌ دارند.
• از رفتن به مسافرت امتناع می‌کنند.
• در روزهایی که طرح مبارزه با معتادان اجرا می‌شود، درخانه می‌مانند.
• داروهای مخدر در خانه نگه می‌دارند.
• به تمدید گواهینامه رانندگی و یا جواز کسب علاقه‌ای ندارند ؛ چون می‌ترسند در معاینه پزشکی رازشان فاش شود .
• اندازه مردمک چشم‌شان تغییر می‌کند و به همین دلیل از عینک دودی استفاده می‌کنند.
• هنگام بازگشت به خانه عطر می‌زنند.
• اصرار دارند که تنها بیرون بروند.
• ‌خبر ترک اعتیاد دیگران را تکذیب می‌کنند.
• غیرمتعارف عرق می‌ریزند.
• دچار سرفه‌های مزمن می‌شوند.
• اگر معتاد به هروئین باشند، از رفتن به حمام خودداری می‌کنند چون دوش گرفتن، زمان خماری، را محدود می ‌کند.

علائم معتاد بودن چیست ؟ (تشخیص علائم اعتیاد در نوجوانان و جوانان)

در سنین نوجوانی خطر ابتلا به اعتیاد خیلی بیشتر است چرا که نوجوانان تمایل بیشتری به کسب تجارب جدید دارند و علاقه شدیدی به ریسک پذیری دارند. بنابراین با انتخاب راه های نادرست از جمله ارتباط برقرار کردن با اشخاص نادرست، تحت تاثیر قرار گرفتن شرایط و……

تشخیص علائم اعتیاد در نوجوانان کار مشکلی است چرا که رفتارهای آنان شباهت زیادی به ویژگی‌های طبیعی دوران نوجوانی دارد. پس بهتر است والدین از علائم اعتیاد به مخدرها  آگاه باشند و در صورت مشکوک بودن به این موضوع  هر چه زودتر برای مشاوره ترک اعتیاد اقدام نمایند. توجه داشته باشید که تا جایی که می‌توانید از اقدامات هیجانی خودداری کنید و پیش از انجام هر اقدامی از وجود اعتیاد اطمینان کسب کنید.

علل گرايش به مواد مخدر و نشانه های رفتاری

گرایش به مصرف مواد مخدر در بین افراد جامعه به دلایل خاصی بستگی دارد، كاهش و ضعف در ارزش‌های فردی و خلأهای عاطفی اصلی‌ترین دلایل گرایش به مواد مخدر هستند. این افراد از مواد مخدر به عنوان یک جایگزین برای پر کردن کمبود های عاطفی خود استفاده می کنند. پس از مصرف این گونه مواد فرد به دلیل تغییراتی که مواد مخدر در مغز به وجود می اورد نسبت به این مواد وابستگی بیشتری پیدا می کند که اثار زیانباری در فرد ایجاد می کند.این گونه افراد به دلیل وابستگی به مواد مخدر نه تنها اقدام به ترک مواد مخدر نمی کنند بلکه روز به روز به مواد مخدر بیشتر روی می اورند. خاصیت آرام بخشی مواد مخدر حتی افراد مرفه را به سمت مصرف این مواد هدایت می‌کند. این در حالی است که بعد از مدتی نه تنها اعتیاد به آن‌ها آرامش نمی‌دهد بلکه مشکلات جسمی، رفتاری و روانی دیگری برای آن‌ها به وجود می‌آورد.

بیماری های ناشی از اعتیاد به مواد مخدر

استعمال مواد، برای مثال، تنباکو و کراک می تواند منجر به بیماری های تنفسی و سرطان های ریه شود. حتی ممکن است منجر به آسیب به اعضا و مشکلاتی در رگ ها و شریان ها شود، در برخی موارد منجر به توسعه عفونت و از دست دادن یک عضو می شود. مصرف بیش از حد الکل می تواند منجر به مشکلات مزمن کبد شود.

رفتار های نادرست با فرد معتاد

جنگ و دعوا با فرد معتاد راحت‌ترین کاری است که می‌توان انجام داد، اما این برخورد هیچ فایده‌ای ندارد. ابتدا این را بپذیرید که عزیز شما با بیماری اعتیاد درگیر است و قدرت اراده خود را در برابر آن از دست داده است نقش خانواده در ترک اعتیاد بسیار اهمیت دارد. با کمک یک مشاور خانواده کارهایی که می توانید برای ترک اعتیاد بیمارتان انجام دهید را بررسی کنید. در این میان بهتر است از کارهای زیر بپرهیزید:

• قهر کردن
• دعوا کردن
• سرزنش کردن
• تحقیر کردن
• اعتیاد را مسبب تمام بدبختی های خانواده دانستن

چه مواد و داروهایی اعتیاد آور هستند؟

مواد اعتیاد آور طیف بسیار وسیعی را در برگرفته و عمدتا شامل مواد مخدر( مثل تریاک، هروئین، شیره، کدئین، دیفنوکسیلات، مرفین، پتدین، متادون، ترامادول، کرک، تمجزیک یا بوپرنورفین …) ،مواد محرک و توهم زا (مثل کوکائین، شیشه ، قرص اکستازی، حشیش،LSD …)، برخی آرام بخشها ( عمدتا از داروهای گروه دیازپام)، سیگار، الکل می باشد. با توجه به تعریف اعتیاد و نقش مهم وابستگی روانی در آن موارد دیگری از جمله قمار، اینترنت نیز اعتیاد آور می باشند.

معرفی چند ماده اعتیاد اور

 کانابیس ها ( Cannabis)- حشیش و ترکیبات مشابه : این گروه از مواد به نام های ماری جوانا، علف ، گرس ، بنگ ، و غیره وجود دارد

در این دسته ماری جوانا یک توهم زا سبک محسوب می شود .

 محرک ها (Stimulants): مواد محرک که موجب وابستگی شدید می شوند : کوکائین ، آمفتامین ، متیلن دی اکسی آمفتامین و مت آمفتامین ( شیشه ) ریتالین ، فرم تدخینی کوکائین ( کراک )

توضیح : هرچند در دسته بندی فوق کراک در گروه محرک ها قرار گرفته اما کراک موجود در بازار مصرفی ایران به علت داشتن ترکیب های اپیوئیدی صناعی نوعی مخدر اپیوئیدی محرک محسوب می شود.

از مواد محرک با وابستگی کم نیز می توان از کافئین ، نیکوتین ، افدرین ، سودوافدرین، تئوفلین ، فن فلورامین

توهم زاها (Hallucinations):عبارتند از لیزرژیک اسید دی اتیل آمید (Lsd) قارچ های جادوئی (Magical mushrooms)

دی متیل تریپتامین ، مسکالین، متیل دی اکسی آمفتامین((MDA

متیل دی اکسی  مت آمفتامین ) MDMA یا Extasy یا X ( که با توجه به ترکیب و عوارض Mda,Mdma   جز توهم زاهای محرک محسوب می شوند .

فن سیکلیدین و کتامین: یک گروه متنوع و غیر متجانس هستند که برخی اثرات توهم زاها را داشته اما اثرات مجزای دیگری هم تولید میکنند.

داروهای خواب آور _ تسکین بخش: این داروها معمولا برای کاهش اضطراب  و درمان بی خوابی به کار می روند بنزودیازپام ها شامل دیازپام ، کلرودیازپوکساید ، لورازپام ، فلورازپام ، و… هستند.

گروه دوم این دسته داروهای Sedative Hypnotics شامل بار بیتورات ها مانند فنوباربیتال ، سکو باربیتال ، آموباربیتال هستند.

مواد استنشاقی(Inhulants): انواع بسیار متنوعی از این مواد وجود دارد مانند : بنزین ، اتر ، تینر ، انواع اسپری ، برخی مواد پاک کننده ، برخی محلول ها ، برخی رنگ ها ، و…

اپییوئید ها (Opioid): این گروه از نظر طبیعی یا صانعی بودن به دوگروه تقسیم می شوند :

طبیعی : تریاک ،شیره ، پاراگوریک

صناعی : مورفین ، و اپییوئیدهای مشابه آن ( متادون،  Laam  پروپوکسی فن ، Daroon )،

مپردین و اپیوئیدهای مشابه آن ( پتیدین ، آنیلیریدین ، دیفنوکسیلات ،  لوپرامید ، آلفاپرودین

و دیگر اپیوئیدها نظیر پنتازسین ، بوپره نورفین ، ( تمجیزک و نام های مشابه تجاری مشابه ) بوترفانل، نالوکسان ، نالترکسون ،…

نوع دیگر طبقه بندی مواد اپیوئیدی بر حسب آگونیست خالص یا آگونیست نسبی یا آنتاگونیست بودن آنهاست :

اپیوئیدهای آگونیست خالص : مورفین ، متادون ، اکسی کدون، مپریدین ، پروپوکسی فن ، هروئین ، تریاک ، شیره ، هیدرومورفین ، و کدئین

اپیوئید های آگونیست نسبی : پنتازوسین ، نالبوفین ، بوپره نورفین ، بوتور فانول

آنتاگونیست های اپیوئیدی : نالوکسان و نالترکسون

 الکل _ اتانل: هرچند به شکل و بسته بندی متفاوت وجود دارد اما در واقع در ساختار مولکولی الکل :

2 اتم کربن ، 6 اتم هیدروژن و یک اتم اکسیژن با یکدیگر یکسان هستند.

از کجا بدانیم اعتیاد پیدا کرده ایم؟

بیشترین اعتیاد به مواد مخدر با مصرف آزمایشی مواد مخدر در موقعیت های اجتماعی شروع می شود. برای برخی افراد، مصرف مواد مخدر شایع تر می شود. خطر اعتیاد و میزان سرعت وابستگی تان به مواد مخدر متفاوت است. برخی از داروها دارای خطر بالاتربوده و وابستگی را سریعتر از سایرین ایجاد میکنند. با گذشت زمان، ممکن است به دوزهای بیشتر مواد مخدر نیاز پیدا کنید. به زودی ممکن است به دارو فقط برای احساس خوب نیاز پیدا کنید. وقتی مصرف مواد مخدر افزایش میابد، ممکن است دریابید که ماندن بدون داروبه طور فزاینده ای دشوار است.

تلاش برای توقف مصرف مواد مخدر ممکن است، هوس ها و محرکهای شدیدی ایجاد کند و به شما احساس بیماری جسمی دهد (علائم ترک). علائم اعتیاد به مواد مخدر یا رفتار شامل موارد زیر است، در میان دیگران:

• احساس میکنید مجبور به استفاده از مواد مخدر به طور منظم هستید، این امر می تواند روزانه و یا حتی چند بار در روز باشد
• داشتن میل شدید برای دارو
• با گذشت زمان، نیاز بیشتری به دارو با همان مقدار اثرخواهید داشت
• یقین حاصل کنید که منبعی ازمواد مخدررا نگه داری میکنید
• برای مصرف مواد پول خرج میکنید حتی اگر نتوانید تهیه کنید
• کاهش تعهدات و مسئولیت های کاری و یا فعالیت های اجتماعی و یا تفریحی بدلیل مصرف دارو
• انجام کارهایی برای دریافت مواد مخدر که معمولا انجام نمیدادید مانند سرقت
• رانندگی یا سایر فعالیت های مخاطره آمیز زمانی که تحت تاثیر مواد مخدر هستید
• تمرکز بیشتر و بیشتر درزمان و انرژی بمنظور گرفتن و استفاده از مواد مخدر
• شکست در تلاش برای جلوگیری از مصرف دارو
• تجربه علائم ترک هنگام تلاش برای قطع مصرف مواد مخدر

• اصلاح باور های نادرست درباره اعتیاد

• اعتیاد مربوط به یک قشر خاص، سن خاص، جنسیت خاص نیست
• از روی ظاهر نمی توان تشخیص داد که کسی معتاد است یا معتاد نیست
• قرص های مارک دار، شگرد سوداگران مرگ برای دام اعتیاد است و….. 

ترک اعتیاد یعنی چه ؟

اکثر انسان ها تصور می کنند که روند ترک اعتیاد بسیار دردناک و وحشتناک است اما چنین تصوری با توجه به علم پزشکی نوین اشتباه می باشد. بايد با مطالعه و مشاوره، سطح اطلاع و آگاهي مان از اعتياد و روند ترک اعتياد را بالا ببريم تا درک درستي از شرايط فرد معتاد داشته باشيم. معمولاً مشکلِ برگشت به عادت مصرف مواد و وسوسه استفاده دوباره، موضوعي است که فردِ در حال ترک را، به شدت آزار مي دهد. براي کنترل اين مسئله ، فرد را از موقعيت هاي قبلي دور کنيد. اگر می توانید محل سکونت تان را عوض کنيد تا از قضاوت ها و حرف های نا امید کننده مردم اطراف خود دور شوید، ارتباطات تان را تغيير دهيد و سبک زندگيِ متفاوتي با قبل در پيش بگيريد. فرد در حال ترک بايد از قرار گرفتن در معرض چهار موقعيت بپرهيزد: گرسنگي، خشم، تنهايي و خستگي. حضور در انجمن ها، جمعيت ها يا کانون هايي که به شکل رسمي در حوزه ترک اعتياد فعال هستند و معمولا توسط افرادي که قبلا معتاد بوده و حالا ترک کرده اند اداره مي شود، مي تواند براي فرد در حال ترک مفيد باشد. آشنايي شما با خانواده هايي که هر يک به نوعي با اين معضل دست و پنجه نرم مي کنند هم، مي تواند براي ادامه اين راه سخت و طولاني، آماده تان کند.

جمع بندی : سعی کنید علائم معتاد بودن را بشناسید و فرد معتاد را سرزنش نکنید ، او را همراهی کنید و تا جایی که می توانید او را درک کنید و او را به ترک مواد مخدر تشویق کنید . در صورت تشخیص معتاد بودن شخص سعی کنید به کمپ اعتیاد مواد مخدر مراجعه کنید. همیاران مسیر سبز می تواند گزینه خوبی برای نجات دادن عزیزانتان باشد.